AMASYA TAMİMİ
Amasya Tamiminin (12 – 22 Haziran 1919 ) 102’inci Yıl dönümünü içtenlikle kutluyorum.
ATATÜRK ; 12 – 22 Haziran da Amasya’da , “Milletin istiklâlini, yine Milletin azim ve kararı kurtaracaktır. ” ve Ankara’da ; ” Egemenlik kayıtsız şartsız Milletindir.” düsturlarıyla, Amasya öncülüğünde, Türkiye Cumhuryetini kurmuştur.Bu öncü ruh ve harekette, başta Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK olmak üzere tüm emeği geçenleri, rahmet, şükran ve saygıyla anıyorum. TBMM’de AMASYA TAMİMİNİN 84’üncü yıl dönümü ile ilgili olarak 19 Haziran 2003 ‘de yaptığım konuşmayı, değerli hemşehrilerim ve okurlarıma saygıyla arz ediyorum.Gündemdışı ikinci söz, Atatürk’ün Amasya’ya gelişi ve Amasya Tamiminin 84 üncü yıldönümü nedeniyle söz isteyen Amasya MilletvekiliHamza Albayrak’a aittir.
Buyurun Sayın Albayrak. (AK Parti sıralarından alkışlar)
Konuşma süreniz 5 dakikadır.
{Amasya Milletvekili Hamza Albayrak’ın, Atatürk’ün Amasya’ya gelişinin ve “Kutsal İttifak” olarak da bilinen Amasya Tamiminin 84’üncü yıldönümüne ilişkin gündemdışı konuşması! } HAMZA ALBAYRAK (Amasya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, televizyonlarının başında bizleri izleyen aziz milletimiz; “Kutsal İttifak” olarak da bilinen Amasya Tamiminin 84 üncü yıldönümü dolayısıyla gündemdışı söz almış bulunuyorum; hepinizi, şahsım ve tüm Amasya’lılar adına en kalbî duygularla selamlıyorum. 12 Haziran 2003 günü, Amasya’mızı şereflendiren başta Sayın Cumhurbaşkanımız (Sn.Necdet Sezer) ve Meclis Başkanımız (Sn.Bülent Arınç ) olmak üzere, tüm katılımcılara ve emeği geçenlere huzurlarınızda içtenlikle teşekkür ediyor; hepsini, ayrı ayrı, katkılarındandolayı kutluyorum. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin kuruluşunun ilk adımı Amasya’da bu tamimle atılmıştır. Amasya Tamimi, siyasî ve hukukî yönden büyük önem taşıyan tarihî bir belgedir. Bu tamimle, millî mücadele fikri artık bir fikir olmaktan çıkmış, bir eyleme dönüşmüştür. Mustafa Kemal Paşa, Anadolu’da başlayan millî mücadelenin hedefini ve yöntemini belirlemiştir. Tamim, bir bağımsızlık bildirisidir. Bu tamimle, istiklal meşalesi yakılmıştır. Tamim, 23 Nisanın müjdecisi, Cumhuriyetin doğum belgesidir. Çatısı altında bulunduğumuz Yüce Mecliste yer alan “Hakimiyet bilâ kaydü şart milletindir” ifadesinin ilk tescilidir.Değerli milletvekilleri, şahsî egemenliğin reddedildiği, millet iradesinin ve sivil inisiyatifin temel alındığı yerdir Amasya. Kurtuluşun,yenidendirilmenin, bağımsızlığın girizgâhıdır . Amasya Mustafa Kemal Paşa, 12 Haziran 1919’da, Amasya Müftüsü Hacı Hafız Tevfik Efendi’nin davetiyle, Amasya’da coşkulu bir kalabalıklabirlikte Cülüs Tepe’den Amasya’ya girer. Amasya Müftüsü Tevfik Efendi’nin, Amasya girişinde karşıladığı Mustafa Kemal Paşa’ya “Bütün Amasya emrinizdedir; gazanız mübarek olsun. Hoş geldiniz, sefalar getirdiniz. Himmetiniz payidar olsun.” sözleriyle verdiği destek ve moralle, millî mücadele hareketinin, ilk yazılı tamimle dünyaya ilanıdır.Mustafa Kemal Paşa, Amasya’lılara yaptığı konuşmada “Padişah ve hükümet, itilaf devletlerinin elinde esir bir vaziyettedir. Memleket elden gitmek üzeredir. Bu kötü vaziyete çare bulmak için, sizlerle işbirliği yapmaya geldim. Hep beraber, aziz vatanımızı ve istikbalimizi kurtarmak için çalışmalıyız.” demiştir. Amasya’lılar ” buna hep beraber yemin edelim” diyerek, Anadolu insanının millî hâkimiyet ve millî istiklale dayanan millî mücadelesini başlatmıştır. Emekli Müftü Abdurrahman Kâmil Efendi, ramazan ayının mübarek günü olan Cumada, Atatürk’ün talimatıyla yapmış olduğu vaazında,II.Sultan Bayezıt Camiinde “Yegâne çare-i halâs, halkımızın doğrudan doğruya hâkimiyetini eline alması ve iradesini kullanmasıdır.” deyip, millî mücadelenin kenetlendiği yerin Amasya olduğunun altını çizmiştir.Atatürk, bizzat kendisinin kaleme aldığı Amasya Tamimiyle “Milletin istiklalini, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” diyerek, Anadolu’da kalma ve sine-i millete dönme kararını almıştır. 22 Haziran 1919’da tüm dünyaya bunu ilan etmiştir, millet egemenliğini dile getirmiştir, vatanımızın uğradığı haksız işgallere ve haksızlıklara karşı Türk Milletinin duygularına tercüman olmuştur. Tamimde ” Vatanın bütünlüğü, milletin istiklali tehlikededir.” şeklinde, ilk ifade, yer almaktadır. Millet ve memleket meselelerine sahip çıkacak bir millî heyetin kurulması söz konusu edilmekte, millî birlik ve beraberlik içerisinde, millete dayanan bir mücadeleyle başarıya ulaşılacağının mesajı verilmektedir. Millet gerçeğine dayanarak, altüst olan düzenin yerine, yeni bir düzeni öngörmektedir. İstiklal, bu yeni düzenin parolası, millî iradeye dayanan millî hâkimiyet ilkesi ve gücüdür.Kısaca, Amasya Tamimi, Türk tarihinde hukukî ve siyasî önemiyle yeni bir Türk Devletinin kuruluşunu hazırlayan bir temel vesika olması bakımından özel bir değer ifade etmektedir. Amasya Tamimi, ayağa kalkmanın, kendine dönmenin onurunu taşımaktadır. Amasya ve Amasya’lılar da, buna ev sahipliği yapmanın ve gönlünü, inancını ortaya koymanın gururunu taşımaktadır.Tarihin tapusu, bilim ve sanatın kapısı, istiklal ve kurtuluşun eşiği, kültür ve uygarlıkların beşiği Amasya, Osmanlıya arka bahçe, Cumhuriyete öncülük yapmış; Amasya’lı, devamlı, devlet kuranların, devleti ayakta tutmak isteyenlerin yanında yer almıştır.
7500 yıllık tarihiyle eğitim, kültür, doğa ve termal turizme öncülük eden ve Anadolu’ya Oxford olmuş Amasya’mız, 1998 yılında Cumhuriyetimizin 75 inci yıldönümü münasebetiyle kendisine vaat edilen üniversitesini bu Yüce Meclisten beklemektedir. Hiç şüphesiz ki, bu Yüce Meclis, Amasya’ya hak etmiş olduğu, gecikmeli de olsa, üniversitesini en kısa sürede verecektir.Amasya Tamiminin 84 üncü Yıldönümünü kutlar; ilginize ve Amasya’ya olan katkınıza şimdiden teşekkür eder; hepinize saygılar sunarım efendim.(AK Parti sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Albayrak.]
Selâmun aleyküm.
Hamza Albayrak
22.dönem Amasya Milletvekili